ธุรกิจเครื่องปรับอากาศทุกวันนี้ การแข่งขันสูง โดยเฉพาะพวกเดียวกัน ใครใหญ่กว่าได้เปรียบ เล็ก กลาง ๆ รอวันตายถ้าไม่ปรับเปลี่ยนก็กลับบ้านเก่า ราคาแข่งกันตายไม่ต้องพูดถึงกำไร ต้องรอและเดาเอาเองว่าปีนี้เจ้าของผลิตภัณฑ์จะให้มาต่อชีวิตเท่าไหร่ เพราะยอมเสี่ยงเท่าทุนถึงขาดทุนไปก่อนเพื่อจะทำยอด ทำเป้าขายได้ตามที่กำหนดไว้ ตัวอย่างการรับงานแต่เป็นเรื่องจริงในวงราชการ การกำหนดสเป็คเครื่องปรับอากาศในการใช้เงินงบประมารในแต่ละปีต้องทำกันล่วงหน้า เม็ดเงินกระจายให้กับหน่วยงานต่าง ๆ มีข้อกำหนด เงื่อนไขปฏิบัติ และราคากลางตั้งไว้ ป้องกันแบบราชการไม่มีวันเสียเปรียบ มีทั้งเงินประกัน การรับประกันหลังการติดตั้งเป็นเวลา 1-5 ปี เรียกว่าสมบูรณ์แบบ แต่เชื่อไหมว่าราคาเครื่องคงไม่มีปัญหา เพราะเค้าทราบต้นทุนชัดเจน ผู้ผลิตเก็บเงินสด ตั้งแต่สั่งเครื่องปรับอากาศ เรื่องกำไร ค่าดำเนินการ ค่าวัสดุอุปกรณ์ ค่าแรงงาน ค่าภาษี ค่าโอที ค่ารับรอง ระยะเวลาถูกกำหนดมาแล้ว แต่เงินจะได้รับทุกสิ่งทุกอย่างต้องเสร็จพร้อมให้ตรวจสอบได้ ยิ่งถ้าเป็นหน่วยงานที่มีการบังคับบัญชาตามตำแหน่งหน้าที่ แบ่งชั้นวรรณะไม่ต้องอธิบาย สุดท้ายผู้รับงานเป็นผู้รับภาระทั้งหมดที่เกิดขึ้น
ธรรมชาติได้สร้างความสมดุลมาแล้ว แต่คนเราฝืนธรรมชาติมาตลอดเวลา แน่นอนยิ่งลำบากคือ สบาย ช่องทางเดินได้เฉพาะบุคคลเท่านั้น ปัญหาคอร์รัปชั่น การเมือง ภัยธรรมชาติ ยาเสพติด คนทำธุรกิจต้องเจอหลีกเลี่ยงไม่ได้
ในธุรกิจแอร์เจอปัญหาขาดแคลนช่างมากว่า 5 ปีแล้ว บางร้านก็ปรับเปลี่ยนใช้วิธีจ้าง Sub ซึ่งต้องใช้กำลังภายในสูงมาก ๆ ในการควบคุมดูแลรักษาไม่ให้สูญเสียไปอีก ขนาดลงทุนให้รถ ให้ผลตอบแทนที่สูงกว่าแต่ก่อนมาก นี่คือความจำเป็นของร้านค้าขายปลีกและบริการ สำหรับขายส่งก็ต้องอาศัยจำนวน ความได้เปรียบ ชั้นเชิง ไหวพริบ ของคนรุ่นเก่า ๆ คนรุ่นใหม่ประสบการณ์มีน้อย สู้ไม่ได้และผลกำไรเหลือน้อย บางครั้งต้องเสี่ยงขาดทุนไปก่อน การแข่งขันรุนแรงขึ้นมาก
แนวทางออกที่ทางสมาคมผู้ค้าเครื่องปรับอากาศไทยได้ดำเนินการแก้ปัญหาขาดแคลนช่างมาตลอดล่าสุดเมื่อ 13 กันยายน 2556 ได้มีโอกาสเข้าประชุมโดยมีอดีตท่านรองอธิบดีฯ แรงงานที่ปรึกษาสมาคมฯ เป็นแกนนำ ร่วมกัน 3 ฝ่ายคือสมาคมฯ, คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนครและบริษัทกรีนเทคฯ จัดหาแรงงานต่างด้าวมาร่วมทำกิจกรรม แก้ปัญหาการขาดแคลนแรงงานช่างเครื่องปรับอากาศ เวลานี้คือโครงการฝึกแรงงานคนต่างด้าว สัญชาติกัมพูชาที่พูดไทยได้ มีประสบการณ์ทำงานมาแล้วจำนวน 50 คนเป็นรุ่นที่ 1 ฝึกอบรมที่คณะดังกล่าว เข้าฝึกมาเป็นผู้ช่วยช่างเครื่องปรับอากาศ หลักสูตรเร่งรัด 6 วัน เพื่อเสริมทัพให้ร้านค้าสมาชิกที่เดือดร้อนเรื่องช่างให้สามารถดำเนินธุรกิจได้ต่อไป ค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียแยกเป็น
- ค่าดำเนินการทางฝ่ายกัมพูชา 20,000 บาท (วีซ่า พาสปอร์ตของแรงงาน หักคืนจากแรงงานได้ใน 1 ปี)
- ค่าดำเนินการฝ่ายไทย บริษัทจัดหาแรงงาน (ร้านค้าต้องแจ้งขอโควตาเอง) ค่าเดินทาง ค่าที่พัก 3,000 บาท
- ค่าจัดฝึกอบรม วิทยาลัยฯ เตรียมความพร้อมทำงานในวิชาช่างเครื่องปรับอากาศ 5,000 บาท
รวม 3 รายการประมาณ 28,000 บาท ส่วนที่จะหักคืนได้จากแรงงาน 20,000 บาท ในระหว่างทำงานอาจจะต้องมีรายการตรวจโรค และเข้าประกันสังคมให้ครบเงื่อนไขแรงงานต่างด้ายที่ทำงานในประเทศไทย โครงการนี้มีแรงงานพร้อมออกมาทำงานแล้ว รายละเอียดหรือสนใจติดต่อได้ทางสมาคมฯ หรือทางผม ธีระชัย แสงกระจ่าง 081-628-8909 ฝายส่งเสริมวิชาชีพ โครงการนี้ถ้าร้านค้าสมาชิกยังมีความต้องการแรงงานดังกล่าวเพิ่ม ก็จะผลิตออกมาให้กับสมาชิกได้
นับว่าเป็นการแก้ปัญหาเบื้องต้นได้ระดับหนึ่ง และรุ่นต่อ ๆ ไปอาจเป็นชาติอื่น ๆ ลาว พม่าและเป็นโครงการต้อนรับ AEC ในปี 2558 ที่ประเทศไทยเราต้องเริ่มต้นก่อนในด้านธุรกิจเครื่องปรับอากาศที่เรามีความได้เปรียบอยู่ เนื้อหาหลักสูตรเน้นเรื่องการนำไปใช้งานปฏิบัติจริง มีจิตใจที่ยอมรับสถานภาพในการทำงานที่ยากลำบาก มีความขยัน อดทน ความรับผิดชอบ ความซื่อสัตว์ ความปลอดภัยในการทำงาน โดยมีเงื่อนไขเวลา ความมั่นคงในอาชีพ หลักประกันอนาคต มีความเป็นอิสระในการทำธุรกิจ ส่งเสริมพัฒนาให้สามารถเป็นช่างฝีมือ และค่าแรงเป็นสิ่งจูงใจร้านค้าสมาชิกก็ต้องมีสิ่งอำนวยความสะดวกในเรื่องที่พัก อาหาร สิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดความรักความผูกพัน ให้ทำงานได้เป็นเวลานาน ๆ อย่างน้อย 2 ปี ต่อไปช่างคนไทยเราอาจมีน้อยลง พัฒนาตนเองสูงขึ้นไปเป็นผู้รับเหมา หากินส่วนตัว แรงงานต่างด้าวจึงเข้ามาแทนที่ ยังต้องมีการพัฒนาเรื่องภาษาสื่อสารในรุ่นต่อ ๆ มาก ลักษณะพิเศษของช่างแอร์เป็นช่างที่ต้องมีความซื่อสัตย์สูง ต้องเข้าบริการลูกค้าตามบ้านที่พักอาศัย เข้าถึงห้องนอน ห้องส่วนตัว ทรัพย์สินที่มีอยู่ในบ้านจะต้องไม่ไปยุ่งเกี่ยวเป็นอันขาด ความเสี่ยงจะลดได้ก็ต้องใช้เงื่อนไข กติกา กฎเกณฑ์ การประกัน เป็นสิ่งสำคัญ
สิ่งที่ธุรกิจเครื่องปรับอากาศต้องเจอและยังได้เปรียบคืออากาศโลกเรานับวันจะร้อนมากขึ้นทุก ๆ ปี งานบริการไม่พอเพียงกับความต้องการของลูกค้า ฉะนั้นก่อนถึงเดือนกุมภา มีนา เมษาของทุก ๆ ปี จะต้องเตรียมช่างรองรับงานที่จะมีจำนวนมากมายลูกค้าต้องรอเป็นอาทิตย์ ๆ จึงอยากให้มีการแจ้งความประสงค์ขอแรงงานต่างด้าวที่ฝึกเป็นผู้ช่วยช่าง แจ้งความประสงค์เข้ามาแต่เนิ่น ๆ นับแต่วันนี้เป็นต้นไป การวางแผนการทำธุรกิจให้ได้เปรียบต้องมีความพร้อมเป็นสำคัญ โดยเฉพาะเรื่องมนุษย์เป็นอะไรที่ยากที่สุด ความมั่นคง ความได้เปรียบจะเป็นปัจจัยของความสำเร็จ
ทางสมาคมฯ ได้พยายามดำเนินการทุก ๆ อย่าบนปัญหาของร้านค้าสมาชิกฯ ให้ผู้บริการ และทางผู้ให้การสนับสนุน ผู้ผลิตสินค้า ให้เกิดความสมดุลสามารถรองรับซึ่งกันและกันได้ ในด้านแรงงาน ช่างเครื่องปรับอากาศ ความรู้ ให้ทันต่อเหตุการณ์เทคโนโลยี โดยเฉพาะงานบริการซ่อมบำรุงรักษางานติดตั้ง รองรับกับผู้ผลิตเครื่องปรับอากาศ ป้อนสู่ตลาดในปีหนึ่ง ๆ จำนวนมากมาย ตามความต้องการที่เพิ่มขึ้นทุก ๆ ปี
สมาคมผู้ค้าเครื่องปรับอากาศแห่งประเทศไทย
รูปแบบธุรกิจเครื่องปรับอากาศ ที่ต้องเตรียมพร้อมรับ AEC
ก่อนที่จะนำเอาเครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ มาซ่อมแก้ไขนั้น เราควรต้องทำการตรวจวินิจฉัยข้อบกพร่อง ที่เกิดขึ้นให้แน่นอนเสียก่อน เพราะสภาพการทำงานของเครื่องใช้ต่าง ๆ ย่อมไม่เหมือนกันเสมอไปทุกชิ้น แต่โดยปกติทั่วไปแล้ว ในการตรวจซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ทำงานด้วยไฟฟ้า ของกระแสวงจรต่าง ๆ ภายในบ้าน ไม่ว่าจะเป็นเครื่องใช้ประเภทใดก็ตามส่วนมาก ต้องเริ่มต้นตรวจที่ฟิวส์ สาย และปลั๊กเสียบให้เป็นที่แน่ใจเสียก่อนว่ามีสภาพเป็นอย่างไร โดยยังไม่ต้องคำนึงถึงเครื่องใช้นั้น ๆ ลำดับการตรวจควรให้เป็นไปตามขั้นตอนดังนี้